Geschiedenis

De Protestantse gemeente Kamperland is ontstaan op 16 september 2005 door fusie van de voormalige Hervormde gemeente en de voormalige Gereformeerde Kerk te Kamperland.

v.m. Hervormde gemeente:

De in Kamperland woonachtige leden van de (landelijke) Nederlandse Hervormde Kerk behoorden oorspronkelijk tot de Hervormde gemeente te Wissenkerke. Zij kerkten vanaf 1901 wel in een eigen kerkgebouw in Kamperland, een z.g. “bijkerk” van Wissenkerke.
Op 25 mei 1910 werd door de classis (= regionale vergadering) Goes van de Nederlandse Hervormde Kerk de Hervormde gemeente te Kamperland als zelfstandige gemeente erkend. Dat besluit werd op 18 juli 1910 goedgekeurd door de Provinciale Kerkvergadering  in Zeeland van de Nederlandse Hervormde Kerk.

v.m. Gereformeerde Kerk:
De Gereformeerde Kerk te Kamperland is al ouder en is gesticht  op 14 juli 1866 onder de naam “Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Gemeente” en was een afsplitsing van de Hervormde gemeente als uitvloeisel van landelijke kerkelijke ontwikkelingen (de z.g. “Afscheiding” van 1834).
In 1869 werd de naam gewijzigd in “Christelijk Gereformeerde Kerk” en in 1892 werd – als gevolg van nieuwe landelijk ontwikkelingen op kerkelijk terrein (de “Doleantie” van 1886) – de naam opnieuw gewijzigd en nu in “Gereformeerde Kerk”.

Samenwerking Hervormd-Gereformeerd:
Vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw begon er een proces van toenadering tussen de beide kerkelijke gemeenten. In 1966 fuseerden de v.m. Hervormde basisschool en de v.m. Gereformeerde basisschool tot een christelijke basisschool, de enige school in het dorp.
In de daarop volgende jaren werd het kerkelijk jeugdwerk gezamenlijk opgezet en vergaderden de kerkenraden, moderamina (= dagelijkse besturen) en kerkelijke commissies in toenemende frequentie gezamenlijk.
Vanaf 1980 werden alle middag-/avonddiensten en ook enkele morgendiensten gezamenlijk gehouden.
Daarop volgde een periode van langzame toenadering tot elkaar.

Federatie tot Samen-op-Weg-gemeente:
In 1996 kwam door het vertrek van een (gereformeerde) predikant het proces van toenadering in een stroomversnelling. Na uitvoerige raadpleging van de leden van de beide gemeenten werd geconcludeerd dat voortaan zou kunnen worden volstaan met 1 (gezamenlijke) predikant. Enerzijds vanwege de inmiddels gegroeide goede samenwerking en anderzijds vanwege de krimpende financiële middelen.
De ontwikkeling binnen de landelijke kerken (het “Samen-op-Weg-proces”), waarbij de mogelijkheid werd geboden plaatselijk een federatie te vormen, speelde daarbij mede een rol.
De intentieverklaring bij de federatie-overeenkomst, die per 1 januari 1997 is ingegaan, geeft o.a. aan: “wij willen de verschillende vormen van kerkzijn, die gestalte kregen in de tijd waarin wij afzonderlijke wegen gingen, niet langer tegenover elkaar stellen, maar in gehoorzaamheid aan de Heer der Kerk, inbrengen in een proces van hereniging en vernieuwing”.
Vanaf 1 januari 1997 heette de gemeente “Samen-op-Weg-gemeente Kamperland”.

Fusie tot Protestantse gemeente:
Door de fusie per 1 mei 2004 van de 3 landelijke kerken, de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken en de Evangelisch-Lutherse Kerk, tot Protestantse Kerk in Nederland werd het voor gefedereerde gemeenten mogelijk ook te fuseren tot één plaatselijke (Protestantse) gemeente.
Na beraad in kerkenraad en gemeente werd het voor de hand liggende besluit genomen tot fusie. Op 16 september 2005 werd de notariële akte ondertekend en was de Protestantse gemeente Kamperland een feit.

Predikanten:
In de Hervormde gemeente hebben in de periode van 1910 tot 1997 11 predikanten gediend met een gemiddelde “diensttijd” van 8 jaren.
In de Gereformeerde Kerk hebben in de periode 1866 tot 1997 12 predikanten gediend met een gemiddelde “diensttijd” van 11 jaren.
In de Samen-op-Weg-gemeente was vanaf 1997 tot 2000 de predikant van de Hervormde gemeente, ds. F. van Vliet, werkzaam. Hij werd in  2002 opgevolgd door ds. J.J. van Zoelen. Ds. J.J. van Zoelen heeft in april 2013 afscheid genomen van onze gemeente. Van 22 april 2015 tot 15 augustus 2021 was ds. Jacolien de Lange onze dominee, nu is zij werkzaam in de Protestantse gemeente van Garijp. Momenteel is onze gemeente vacant.

Kerkgebouw:
Het kerkgebouw van de Protestantse gemeente is gebouw “De Ark”, Veerweg 100 te Kamperland. 
Dit kerkgebouw dateert van 1923 en is gebouwd voor de Gereformeerde Kerk. Het is op 11 november 1923 in gebruik genomen.
Omstreeks 1968 werden de bijgebouwen (o.a. jeugdgebouw) in gebruik genomen, terwijl in 1980 en 1991 grondige onderhoudswerkzaamheden aan het gebouw plaats vonden.
Na de vorming van de federatieve Samen-op-Weg-gemeente werd besloten tot verkoop van het kerkgebouw van de Hervormde gemeente en de pastorie van de Gereformeerde Kerk en werd tevens besloten het kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk te renoveren.
Deze renovatie omvatte het vervangen van de banken beneden door stoelen, het vernieuwen van de vloer (met voerverwarming) en het aanbrengen van een verhoogd liturgisch centrum. Verder werd een ontmoetingsruimte aangebouwd met daarin alle aan de eisen des tijds voldoende voorzieningen (o.a. toegankelijk voor mindervaliden).
De verbouwwerkzaamheden zijn uitgevoerd in de periode september 2001 tot maart 2002 met grote inbreng van vrijwilligers uit de (toen nog) beide gemeenten. Het kerkgebouw kreeg toen ook de naam “De Ark”. Op 15 maart 2002 werd  “De Ark” feestelijk heropend.

Voormalige kerkgebouwen Gereformeerde Kerk:
Het eerste kerkgebouw voor de Gereformeerde Kerk werd gebouwd in 1865-1866 op de hoek Veerweg/A.van Heestraat (nu VVV-kantoor).
Na drie jaar bleek dit al te klein en werd op 8 augustus 1869 een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen en dat stond op de plaats van het huidige kerkgebouw “De Ark”. In 1923 werd dit gebouw gesloopt om plaats te maken voor het nieuwe – nog bestaande – kerkgebouw.

Voormalig kerkgebouw Hervormde gemeente:
Het kerkgebouw van de Hervormde gemeente aan de Veerweg werd in 1901 gebouwd als bijkerk van de Hervormde gemeente van Wissenkerke. De eerste steen werd gelegd op 12 juli 1901 door ds. G.J.H. Verweijs, destijds predikant te Wissenkerke (zie 1e steen boven hoofdingang).
Ook dit kerkgebouw bleek na enkele jaren te klein en in 1911 werd – na de verzelfstandiging van de Hervormde gemeente in  Kamperland in 1910 – besloten tot het vergroten van de kerk en de bouw van een consistoriekamer en een preekstoel. Tevens werd toen het torentje op de kerk geplaatst.
In 1956 werd het kerkgebouw van binnen grondig gerestaureerd.
Bij de totstandkoming van de Samen-op-weg-gemeentein 1997  werd tevens besloten de kerkdiensten te gaan houden in één kerkgebouw. Omdat het Hervormde kerkgebouw geen monumentale status had en de gebruiks- en uitbreidingsmogelijkheden zeer beperkt waren is toen gekozen voor het Gereformeerde kerkgebouw met ruimere mogelijkheden.
Het Hervormde kerkgebouw werd in februari 1998 verkocht aan Rijckholt Holding B.V. en is inmiddels weer doorverkocht aan een projectontwikkelaar. Het gebouw heeft nog geen andere bestemming gekregen en staat nog steeds leeg.
De gemeente nam afscheid van het kerkgebouw in 2 afscheidsdiensten op zondag 8 februari 1998.

Orgel:
Het huidige orgel in kerkgebouw “De Ark” is gebouwd door de Fa. B. Pels & Zonen te Alkmaar en is in 1958 in gebruik genomen. Het is later gereviseerd door de Fa. Nijsse uit Wolphaartsdijk. Bij de renovatie en uitbreiding van het kerkgebouw in 2001/2002 is ook het orgel gerenoveerd en uitgebreid, eveneens door de Fa. Nijsse.

Orgel v.m. Hervormde kerk:
Het eerste orgel in deze kerk werd gebouwd door de Fa. A.S.J. Dekker te Goes en werd in 1908 geplaatst. Het was in functie tot 1956 toen een nieuw orgel werd geplaatst door de Fa. van Leeuwen uit Leiderdorp. Dat orgel werd in 1987 geheel gerestaureerd door de Fa. Pels en Van Leeuwen te ’s-Hertogenbosch.
Bij de verkoop van het kerkgebouw in 1988 is het orgel verkocht aan de (nu) Protestantse gemeente Heinkenszand en wordt gebruikt in de Barbesteinkerk te Heinkenszand.

Orgel  v.m. Gereformeerde kerk:
Het eerste orgel voor de Gereformeerde Kerk werd gebouwd in 1909, dus in het tweede kerkgebouw, eveneens door de Fa. A.S.J. Dekker de Goes. Dat orgel is in 1923 overgeplaatst naar het nieuwe kerkgebouw (nu “De Ark”) en is daar tot 1957 in gebruik geweest, waarna het in 1958 is vervangen door het huidige orgel.

Pastorie:
De Protestantse gemeente beschikt over de  pastorie van de v.m. Hervormde gemeente, die is gebouwd in 1965 ter vervanging van de oude pastorie op dezelfde locatie. In 2015 is de pastorie volledig gerenoveerd.

De pastorie van de v.m. Gereformeerde Kerk, die naast “De Ark” is gelegen en in 1923 gelijk met het kerkgebouw is gebouwd, is in 1998 verkocht aan een particulier, gelijktijdig met de verkoop van het Hervormde kerkgebouw.