Een dominee voor alle plaatsen op Noord-Beveland. Zo’n eilandelijke samenwerking is uniek in Nederland, zeggen de drie protestantse gemeenten. Dat ze hiervoor de handen ineen slaan is bijzonder. Alleen, hoe vind je een predikant? Die queeste duurt inmiddels al bijna een jaar.
Dominees liggen niet voor het oprapen in een samenleving waarin de kerk over het algemeen leegloopt en vergrijst. Dus dat het lastig zou worden, dat wist Hans Jager. Hij is voorzitter van de beroepingscommissie die geschikte kandidaten zoekt. Inderdaad, kandidaten: de drie protestantse kerkgemeenten (PKN) van Noord-Beveland-Kamperland, Colijnsplaat en De Ontmoeting uit Wissenkerke die samen 1350 leden tellen – zoeken namelijk twee predikanten en een pastoraal werker.
Die laatste persoon is gevonden. Tim Wiersum (69) uit Zierikzee is per 1 november aangenomen als pastoraal werker. De oud-predikant was al actief in die functie voor De Ontmoeting. En toen de eilandelijke vacature er kwam, werd hem gevraagd om te solliciteren. Wiersum heeft bewust voor die functie gekozen, want hij heeft zich de laatste jaren meer verdiept in wat zo’n kerkelijk werker doet: een luisterend oor bieden voor de ander. ,,Dat kun je verbeteren. Zoals je proberen in te leven hoe de ander zich voelt, zodat je het echt gaat begrijpen. Je moet vooral niet komen met antwoorden en oplossingen, ik denk dat iemand zelf het antwoord weet waar hij naar op zoek is. Dat kun je faciliteren door te luisteren.”
‘Herder en leraar’
Wiersum gaat nog weleens een dienst voor als gastpredikant. Dat is hoe de kerkdiensten op Noord-Beveland nu vooral worden ingevuld: met dominees van elders. De laatste eigen dominee van de protestantse gemeente Colijnsplaat ging afgelopen jaar met pensioen, of met emeritaat, zoals dat heet. En nu zitten dus alle drie de gemeenten zonder eigen dominee. Maar de behoefte daaraan is groot. ,,De predikant is een herder en een leraar”, zegt Wiersum daarover. Als hem wordt gevraagd tijdelijk voor te gaan in de drie gemeenten, zal hij niet weigeren, zegt hij. ,,Mijn grootste wens is dat de kerk overleeft.”
“De eerste is een leider, het gezicht van de kerk op het eiland, een verbinder. De tweede moet een vernieuwer zijn die nieuwe vormen van kerk zijn onderzoekt.”
Hans Jager, voorzitter beroepingscommissie
De protestantse kerken slaan niet voor niets de handen ineen. De kerk in Geersdijk moest elf jaar geleden sluiten door een teruglopend aantal gemeenteleden en vormde al een gemeenschap met Wissenkerke. Kats en Kortgene sloten zich daarbij aan. Colijnsplaat en Kamperland lukt het vooralsnog om zonder te fuseren zelfstandig te blijven, maar de drie kerkgemeenten werken wel intensief samen en vertegenwoordigen zo alle zes de dorpen op Noord-Beveland.
Nu zoeken ze dus gedrieën naar twee herders met elk specifieke eigenschappen en een bepaalde identiteit. Jager: ,,De eerste is een leider, het gezicht van de kerk op het eiland, een verbinder. De tweede moet een vernieuwer zijn die nieuwe vormen van kerk-zijn onderzoekt.” De manier waarop deze predikanten naar geloven kijken moet wel passen bij de gemeenten op Noord-Beveland. ,,Kijk naar wat er in Terneuzen gebeurt met de paasvoorstelling The Passion, degene die daartegen is, hoeven wij hier niet te hebben. In onze beleving maakt The Passion mensen juist enthousiast voor het geloof en wij willen graag veel mensen in de kerk hebben. Mensen erbij betrekken.”
Eén team
Samen vormen de twee predikanten en de pastoraal werker een team. Als de beroepingscommissie, die uit leden van alle drie de kerkgemeenten bestaat, zou kiezen voor slechts één predikant, dan zochten ze naar een schaap met vijf poten, zegt Jager. ,,Dan moet hij alles doen, het pastorale werk, de kerk vertegenwoordigen, de kerkenraad aansturen. Daar heeft iemand zijn handen aan vol.”